Moestuin: lekker makkelijk

JUNI 2022 - In mei toerden we enkele weken met onze “bejaarde” Eriba caravan door Midden-Frankrijk, de streken Morvan en Auvergne. “Ik vind die bolletje-caravans zo leuk, mag ik ook even binnenin kijken”, vroeg een dame tijdens een stop. “maar natuurlijk”, zeiden we, makkelijk als we zijn.  

We kiezen voor onze vakanties meestal stille, groene gebieden die de meeste toeristen met grote snelheid en gehaast voorbij rijden. In de week dat in de Nederlandse media uitgebreid stil werd gestaan bij de aanzienlijke hoeveelheden gifrestanten in ons voedsel, PFAS in het bloed van mensen en de sloop van duizenden kilometers hagen in de afgelopen jaren, wandelden wij in een schitterend glooiend hagenlandschap in de Morvan. We liepen langs graanvelden, met volop korenbloemen, en zagen regelmatig bijzondere orchideeën in de akkerranden. Uit gesprekjes met bewoners die we tegenkwamen begrepen we dat ze zelf ook genieten van het op deze manier omgaan met hun streek. Ze gaven toe dat we als “moderne” mensen veel basiskennis over de mogelijkheden van planten en groenten zijn kwijtgeraakt. Daarentegen hebben ze samen wel de plaatselijke kleine supermarkt en kroeg in hun eigen dorpen om zeep geholpen door 10 kilometer verderop “goedkoop” en makkelijk  hun boodschappen bij de Intermarché te halen...
 

Je kunt ook veel makkelijker aan je groenten komen. 

Enkele jaren geleden kwam ik in aanraking met “square foot gardening”. (https://squarefootgardening.org/): je maakt een moestuin met bakken, elke voorzien van bijvoorbeeld 12 vakken van 30 bij 30 cm en ca. 20 cm hoog, waarin je net zoveel groenten e.d. kweekt als dat je nodig hebt: een uitgekiend en efficiënt systeem. Ook kan je (aanvullend) “growbags” gebruiken voor de planten die wat groter worden zoals aardappels, courgettes of palmkool. Als je een vak leeg hebt geoogst, vul je het direct weer aan door bij  te zaaien of bij te planten. Je houdt rekening met hoge planten (sommige bonensoorten) of de omvang (palmkool en courgettes). Je hoeft niet te spitten, daardoor houdt je de bodemstructuur in stand (biodiversiteit). Men gaat wel uit van een speciale bodemmix: dat is overigens ook een belangrijk onderdeel van het verdienmodel. Met een beetje creativiteit knutsel je zelf alternatieve bakken en maak je zelf de mix. Uiteraard gebruik je zoveel mogelijk biologische zaden en potgrond zonder veen!!  (zoals bekend leidt potgrond waarin veen is verwerkt tot enorme CO2 uitstoot; dergelijke potgrond moet dan ook verboden worden, net als in Engeland het geval is). Zelf gebruik ik ook biologische compostkorrels waarin schapenwol is verwerkt. Schapenwol is in West Europa sinds enige tijd een afvalproduct: waardeloos. Inmiddels is ontdekt dat die wol organische meststoffen van hoge kwaliteit bevat. 

In Nederland is het idee van square foot gardening opgepakt door Jelmer Medema en Saskia Naber: “de makkelijke moestuin”. Er is een website aan gekoppeld (https://makkelijkemoestuin.nl/) en er bestaat een online community met inmiddels duizenden leden. 
 
Er wordt veel kennis gedeeld. Zo heb ik bijvoorbeeld geleerd dat je de bladeren van knoflook en rode bieten kunt roerbakken, dat pastinaak een duurzaam alternatief is voor de aardappel en je het kan oogsten als je het nodig hebt, bijvoorbeeld in de winter. Dat je palmkool ook in de winter kan oogsten, zoals boerenkool. Dat je de bloemen en bladeren van Oost-Indische kers gewoon kunt eten. Dat venkel ook een vaste plant is. Dat in de nabijheid geplante uien voorkómen dat de wortelvlieg de winterwortel en de pastinaak aantast. 

Op de dag voor ons vertrek uit Frankrijk lunchten we in de bar-restaurant van het naburige dorp Moux-en-Morvan. Met de dorpsgenoten aten we wat de pot schafte: een drie-gangen menu voor € 14,00 en koffie als afsluiting voor € 1,20. Het hoofdgerecht van het menu was wild zwijn (sanglier) uit de omliggende bossen en verse groenten, zo uit hun tuin. Lekker makkelijk toch? 

"Onze Bennekomse buurvrouw had tijdens onze vakantie goed voor onze 'makkelijke' moestuin gezorgd en er zelf ook lekker van gegeten."

Onze Bennekomse buurvrouw had tijdens onze vakantie goed voor onze “makkelijke” moestuin gezorgd en er zelf ook lekker van gegeten: spinazie, rucola, radijs hadden goed gesmaakt. 

Voor ons was na thuiskomst nog ruim voldoende over: we aten geroerbakte verse erwten, spinazie en palmkool en nog wat knoflook van de oogst van vorig jaar. De nieuwe knoflook was overigens goed gegroeid: eind juni oogst ik de nieuwe. Op de lege plekken zaai ik dan onder andere het zaad van speciale rode bieten, dat ik in Frankrijk op een markt heb gekocht: makkelijk en  zo in de makkelijke moestuin uitgezaaid. 

Cor Schaap