Verslag inspiratieavond #2 Biodiversiteit:
Nutty Eggs & Veteranenbomen

19 JANUARI 2022 - In een goedgevulde online bijeenkomst zijn 25 mensen bij elkaar gekomen om geïnspireerd te worden door het thema Biodiversiteit. Hoe staat het met het klimaat in relatie tot wereldwijde biodiversiteit? Welke bijdrage kan ons lokale voedselsysteem leveren aan biodiversiteit? En kan jij verschillende typen bos onderscheiden en de diversiteit van leven? Iedereen heeft vanavond wat opgestoken van deze verscheidenheid aan onderwerpen. En tot slot werd ook duidelijk waar je zelf mee kan beginnen.

Het belang van biodiversiteit

Christa Heyting is Bennekomse, bioloog, en begaan met duurzaamheid. Zij nam ons mee in het meest recente rapport van het International Panel on Climate Change (IPCC) van de VN over de stand van het klimaat. Het werd onomstotelijk duidelijk dat de opwarming van de aarde plaatsvindt, snel gaat en dat de mens hier de grootste veroorzaker van is. In Nederland stijgt de temperatuur zelf sneller dan in de rest van de wereld, wat extra zorgen biedt voor bijvoorbeeld het kwetsbare en unieke waddengebied. Genoeg motivatie, wederom, om de wereldwijde opwarming onder de 1,5 graden te houden. Gelukkig kunnen we lokaal ook veel doen om bij te dragen, ook wanneer het gaat om het vergroten van de biodiversiteit.

"Een kip is als bosdier gebaat bij bomen op het erf."

Nutty eggs

Het verbouwen van een enkel gewas kan voor een boer veel opleveren, maar is nadelig voor de biodiversiteit. Tijd om daar mee aan de slag te gaan. Gelukkig zijn er volgens Jacob Haalstra ook andere winsten te behalen wanneer je de biodiversiteit vergroot. Een windhaag plaatsen naast maïs kan bijvoorbeeld een woonplek bieden voor natuurlijke vijanden, koolstof vastleggen én de opbrengst tot 20% verhogen.
Bovendien kan je door naar het natuurlijke gedrag van dieren te kijken een efficiëntieslag maken. Een kip is bijvoorbeeld een bosdier, dat zich beschermd waant van roofvogels door onder de bomen te scharrelen. Daarom is er een project opgezet waar notenbomen zijn geplant op een kippenboerderij. De kippen houden de boomspiegels schoon, zodat deze beter groeit, en de boom biedt de kippen bescherming. Waar de kippen bij een grasveld vrij massaal bij elkaar blijven en soms de stal amper uit durven te komen, werken bomen ontspannend en scharrelen ze veel meer verspreid over het erf rond. En de kippen lusten de noten erg graag, en als ze dan vervolgens eieren leggen, krijg je zogenaamde Nutty Eggs.
Ook in Bennekom wordt de combinatie gezocht tussen bomen en dieren, bijvoorbeeld bij boerderij Boekelo, aan de Achterstraat. Daar zijn 110 walnotenbomen aangeplant waar de koeien tussendoor lopen. Naast dat deze bomen dienen als notenproductie, leggen ze ook CO2 vast. Het vastleggen van deze CO2 is administratief beschikbaar gesteld door boeren Alice Kuijper en Jan van den Broek. Dus wil jij CO2 compenseren in Bennekom? Kijk dan op de projectpagina van boerderij Boekelo van Nieuw Groen.

Veteranenbomen

Onze Nederlandse bossen zijn jonge bossen. Althans, wanneer je het vanuit een bosbeheer perspectief bekijkt zoals John Smits dat doet als bosbeheerder en rentmeester. En juist alle stadia van bosontwikkeling, waar selectieve kap onderdeel van is, zijn van belang voor een zo groot mogelijke diversiteit aan soorten in deze bossen. Dus ook de aftakelingsfase die wordt bereikt als een bos 100 jaar of ouder is. Daarvoor zal een bos de grillen van de tijd moeten doorstaan en 'korte' politieke periodes met veranderend bos- en natuurbeleid overleven. Wanneer dat lukt kunnen oude bomen, ook wel veteranenbomen genoemd, en ook dood hout een grote bijdrage leveren aan het voortbestaan van onder andere de boomklever, de bosuil en van holenbroeders zoals de zwarte specht.

"Oude veteranenbomen vormen de pijlers van het bos en bijna alle soorten zijn hierbij gebaat."

Wat kan ik doen?

Workshop 'de Levende Tuin' - 25 april 2022

Wanneer heb je nu een echte levende tuin? De basisprincipes en de behoeften van verschillende diergroepen worden behandeld. Daarnaast ga je aan de slag met een schetsontwerp voor (een deel van) jouw tuin. Voorafgaand aan de workshop krijg je een kleine huiswerkopdracht. Ook krijg je tijdens en na de workshop divers informatiemateriaal opgestuurd waarmee je direct aan de slag kunt!

Workshopleider: Nynke Groendijk, o.a. Bloemrijk Bennekom

Tuinervaring is niet nodig.